دفاع مقدس در فرایند هنر و ادبیات به ویژه شعر، تبلور بیشتری پیدا می‌کند
به گزارش نوید شاهد ایلام؛ پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 فضای جدیدی را برای هنرمندان، نویسندگان و شاعران باز كرد. فضایی كه با آغاز جنگ تحمیلی علیه ایران، موجب شد این افراد به خلق آثار ادبی و هنری بدیع روی آورند. هنرمندان، نویسندگان و شاعران با نوای رزمندگان در سنگر دفاع از مرز و بوم كشور، افق تازه ای را در ادبیات معاصر به نام ادبیات دفاع مقدس گشودند.
اما یکی از مضامین شعر دفاع مقدس که در آثار اغلب شعرای دفاع مقدس دیده میشود، آزادسازی خرمشهر است. آزادسازی خرمشهر در حقیقت از اهداف مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس بود که در پایان این نبرد علاوه بر پایان بخشیدن به ۱۹ ماه اشغال، سرانجام در سوم خرداد 1361 خرمشهر، آزاد شد. نوید شاهد به مناسبت این روز بزرگ به سراغ یکی از شاعران حوزۀ دفاع مقدس به نام «اسلام انصاری‌فر» رفته است. متن مصاحبه با وی را در ذیل می‌خوانیم.
اسلام انصاری‌فر با لحن آرام و شیوایش در معرفی خود گفت: در یکی از روزهای گرم تیرماه سال 1355 در روستای میل‌علی جابر در شهرستان بدره به دنیا آمدم.
مادرم می‌گوید که وقتی سوم دبستان بودم همیشه یک بیت کُردی را با خودم زمزمه می‌کردم. احتمال می‌دهم همان بیت، سرآغازی برای ورودم به دنیای واژه‌ها بوده است. کلاس پنجم که بودم باز هم تک بیت‌هایی را می‌سرودم ولی دست و پا شکسته، تا این که وارد دوره راهنمایی شدم و سه دفتر شعر نوشتم! پیش خودم فکر می‌کردم که شاهکار کرده‌ا‌م و بسیار خوشحال بودم و به همه نشان می دادم. حتی مدیر مدرسه آقای صیادیان هم دفترهای مرا دید و مشوقم برای سرودن شد.
وزن و قافیه به شعر من زیبایی داد
شاعر خوش‌مشرب حوزۀ دفاع مقدس ادامه داد: پایم که به دبیرستان باز شد به وزن و قافیه مسلط‌تر شدم با رعایت اصول قافیه و ردیف شعرهای بهتری سرودم. به پیشنهاد دوست خوب شاعرم؛ آقای بهمن احمدی در سال 1374 وارد انجمن ادبی شعر ایلام شدم و از آن زمان تا به حال در جشنواره‌های زیادی در سطح استان و کشور شرکت کردم و مقام‌های خوبی را هم به دست آوردم. حتی یک بار هم به همایش بین المللی "صدای پای آب" ویژۀ بزرگداشت سهراب سپهری دعوت شدم اما به خاطر حضور در مشهد به خاطر اختتامیه جشنواره کشوری شعر کانون‌های مساجد کشور دیگر نتواتستم در آن همایش حضور پیدا کنم.
دفاع‌مقدس و تأثیر آن بر هنر
وی افزود: دفاع مقدس در فرآیند هنر و ادبیات به ویژه شعر نمود بیشتری پیدا می کند. یکی از لوازم ورود به حیطه شعر دفاع مقدس، درک عمیق جنگ و دفاع مقدس است و این که از مضمون های استفاده کنیم که ملموس باشند و مخاطب را به تنفس در هوایی دورتر از مرزهای امروز بکشاند تا از پشت خاکریزهای دیروز، بر دلش گرد خاک جبهه بنشیند.
شعر دفاع مقدس در حوزه بزرگسالان در طول سالیان به جایگاه مناسبی رسیده، منتهی در حوزه شعر کودک و نوجوان هنوز به آن استحکام لازم نرسیده است. البته شعر گفتن در حوزه شعر کودک و نوجوان آن هم با مضمون دفاع مقدس سخت تر از شعر بزرگسال است. باید کوچک شد و در کوچه های خاکی شهر چشم به آسمان دوخت تا مبادا در ناگهانی دیگر هواپیماهای عراقی بیایند و شهر را بمباران کنند.
وی افزود: بچه های امروز شاید درک درستی از جنگ و آوارگی نداشته باشند، اما با مطالعه کتب این حوزه و اشعار شاعران جنگ می توانند به سرایش شعر دفاع مقدس بپردازند.
عجین شدن دفاع‌مقدس با شعرهایم
انصاری‌فر بیان داشت: شاعران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، شعر گفتن از جنگ و مقاومت و انقلاب اسلامی را جزئی از زندگی خود قرار می‌دهند.
وی درخصوص اشعارش در حوزۀ دفاع مقدس گفت: اولین مجموعه شعرم در قالب دوبیتی با نام "تو را می‌ریزد این باران" را در سال 1390 توسط انتشارات زانا چاپ کردم. در سال 1396 هم به همت اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان ایلام، دومین مجموعه شعرم در حوزه دفاع مقدس با عنوان "بمبی در سرم جا مانده است" منتشر شد و سومین مجموعه شعرم هم با عنوان "میم" در سال 1399 توسط اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس به چاپ رسید. در حال حاضر هم یک مجموعه رباعی با عنوان "نامه های ابری" در دست چاپ دارم و یک مجموعه شعر جنگ نوجوان با عنوان "خواب ماهی قرمز" هم برای چاپ آماده کردم.
شعر خود زندگی است
وی تصریح کرد: من هنوز هم خودم را یک شاعر نمی‌دانم، فقط گاه گاهی برای دلم حرف‌هایی می‌نویسم از جنس باران، از جنس روزهایی که دیگر ندارم.
شعر برای من در قول نیما خلاصه شده وقتی می‌گوید: "شعر یکجور زندگی است" و من امروز در کنار روزمرگی‌های روزگار سختی که دیگر به آن عادت کرده‌ایم، در کنار واژه‌ها زندگی می‌کنم. با واژه‌ها می‌خوابم، بیدار می‌شوم، به تفریح می‌روم، حتی با هم به خیابان می‌رویم.
دیدار با اساتید؛ برگ زرینی از زندگی من
وی درخصوص حضورش در جلسات شعر گفت: در دهه هفتاد این سعادت نصیبم شد که در انجمن شعر ارشاد که هر هفته در سالن مطالعات کتابخانه پارک کودک شهر ایلام برگزار می‌شد، با اساتید بزرگ شعر ایلام و ایران همچون عبدالجبار کاکایی، بهروز سپیدنامه، ظاهر سارایی، بهروز یاسمی، محمد علی محمدی، جلیل صفربیگی، محمدرضا رستم پور و بسیاری دیگر از دوستان عزیزی که از هم صحبتی شان حظ وافر بردیم. در گذشته، فضای مجازی نبود و ما به صورت محسوس در نیمکتی در پارک یا گام به گام در خیابان‌های ایلام با هم همچون انجمنی سیار با هم حرف می زدیم، شعر می خواندیم، می‌گفتیم و می‌خندیدیم و خوش بودیم. خوشبختانه امروز به واسطه کلاس‌های مجازی و حتی حضوری، تدریس و آموزش فنون شعر به علاقمندان راحت تر شده و دسترسی بیشتری به منابع شعری وجود دارد.
همکاری با مطبوعات
انصاری‌فر درخصوص سایر فعالیت‌هایش خاطرنشان کرد: سال‌هاست با مطبوعات محلی و پایگاه‌های خبری در استان به عنوان نویسنده و ویراستار همکاری می‌کنم و چند مقام هم در جشنواره های مطبوعات درون استانی به دست آوردم.
در حال حاضر هم با گروه رسانه ای ندای زاگرس به مدیرمسئولی استاد سیدخلیل سجادی اسدآبادی در کنار دوست و برادر خوبم سیدداود سجادی اسدآبادی فعالیت مطبوعاتی دارم.
عناوين كسب كرده در حوزه شعر
این شاعر فرهیخته در جشنواره‌های زیادی صاحب مقام شده است که خلاصۀ آنها عبارت است از: مقام اول جشنواره جوانان مسجد بخش شعر و قطعه ادبي منطقه 2 كشور( خرم‌آباد- 1382)، مقام سوم بخش شعر+ همايش مردان سرزمين من( ياسوج- 1383)، مقام پنجم( قابل تقدير) سومين جشنواره فرهنگي هنري ره‌آورد سرزمين نور( تهران- 1383)، مقام دوم جشنواره دوبيتي و رباعي( جايزه ادبي باباطاهر)- همدان( 1384)، مقام دوم جشنواره فرهنگي و هنري جوانان كانون‌هاي مساجد استان در بخش شعر- ايلام( 1381)، مقام چهارم چهارمين جشنواره شعر دفاع مقدس استاني- ايلام(1389)، مقام دوم پنجمين جشنواره شعر دفاع مقدس در بخش كودك و نوجوان- ايلام(1390)، مقام اول بخش شعر يازدهمين دوره مسابقات فرهنگي و هنري دانش‌آموزان استان ايلام(1375)، مقام شايسته تقدير و لوح سپاس پنجمين جشنواره استاني شعر بسيج- ايلام(1390)، مقام شايسته تقدير و لوح سپاس نخستين جشنواره ملي شعر كردي خليج فارس- ايلام(ارديبهشت 1392)، برگزیده بخش فارسی نخستین جشنواره شعر طنز استانی نوشخند(ایلام. بهمن ۱۳۹۳)، مقام سوم هفتمین جشنواره شعر بسیج استانی. فصل اول ( ایلام. مرداد ۱۳۹۴)، مقام دوم ششمین جشنواره شعر بسیج استان ایلام(شهریور ۱۳۹۲)، اثر برگزیده جشنواره شعر آیینی بسیج استان ایلام( آذر ۱۳۹۴)، لوح تقدير نخستين كنگره سراسري شعر دانش‌آموزي دفاع مقدس- مشهد(1380)، لوح تقدير دومين كنگره سراسري شعر دانش‌آموزي دفاع مقدس- تهران( 1381)، لوح تقدير چهاردهمين كنگره سراسري شعر دفاع مقدس- كرمانشاه(1384) و...
عناوين كسب شده در حوزه مطبوعات
اسلام انصاری‌فر در مورد فعالیت‌های مطبوعاتی‌‌اش به ذکر موارد زیر بسنده کرد و گفت: به خاطر علاقۀ به این حوزه در جشنواره‌ها و همایش‌های زیادی شرکت کردم و صاحب مقام‌های زیادی شدم از جمله: مقام اول بخش گزارش كوتاه جشنواره مطبوعات محلي استان ايلام- ايلام(1386)، مقام سوم گزارش بلند هفته خبرنگار- ايلام(1389)، مقام سوم جشنواره هفته پايداري(به مناسبت آزادسازي مهران)- ايلام( 1391)، مقام اول بخش یادداشت اولین جشنواره فصلی مطبوعات، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های مجاز استان ایلام(خرداد ۱۳۹۳)، مقام اول بخش یادداشت اولین جشنواره استانی رسانه، نظم و امنیت اجتماعی استان ایلام(اسفند ۱۳۹۳)، مقام دوم بخش مصاحبه سومین جشنواره فصلی مطبوعات استان ایلام( اسفند ۱۳۹۹)
حرف آخر
پایان صحبت‌های اسلام انصاری‌فر این بود که: امروز باید از توان و ظرفیت شاعران، نویسندگان و اصحاب قلم برای ماندگاری ایثار و فداکاری رزمندگان بهره ببریم تا بتوانیم ذره‌ای از فداکاری و جوانمردی رزمندگان دوران انقلاب اسلامی را برای نسل‌های بعدی بیان کنیم. نسل‌های بعد باید بدانند که رزمندگان ما در هشت سال دفاع مقدس چطور شجاعت و جان‌فشانی خود را به استکبار شرق و غرب ثابت کردند. جوانان امروزی باید راه روشن جوانان دیروز را ادامه دهند.
